بام سبز چیست؟
به بیان ساده فضای سبزی که روی یک لایه عایق رطوبتی بر روی پشت بام احداث شده باشد، بام سبز نامیده می شود. جهت اجرای بام سبز، معمولا بر روی سطح بتنی عایق رطوبتی ویژه، لایه زهکشی، سیستم آبیاری و پرچین نصب می شود و سپس طراحی فضای سبز انجام می شود. بام سبز یا گرین روف بگونه ایست که يک سيستم سبک وزن با فراهم ساختن شرایط تنوع زیستی گیاهی، ایجاد شود.
بام و دیوار سبز بصورت عمودی یا در ارتفاع، همزمان منافع عمومی جامعه و محیط زیست را تامین می نماید.
با افزایش ساکنین شهرها و در نتیجه ارزش بالای زمینهای شهری، به ناچار اکثر فضاها به ساخت و ساز واحدهای مسکونی اختصاص یافته است و نمی‌توان به احداث فضاهای باز چندان امیدوار بود. امروزه تراکم ساخت و مرتفع‌سازی با واژه «سازگاری با محیط زیست» و «حداکثر بهره‌وری از سطوح موجود» در دستور کار قرار گرفته است. یکی از فراگیرترین راهکارها در کشورهای توسعه یافته افزایش سطوح سبز غیر همسطح است. با ارتقای بام و دیوارهای سبز، می‌توان بدون آنکه کاربریِ اراضی دچار تغییر گردد، سطوح سبز را بصورت عمودی یا در ارتفاع افزایش داد و همزمان منافع عمومی جامعه و محیط زیست را تامین نمود.
بام سبز ارگ تجاری تجریش بام سبز اجرا شده در ارگ تجاری تجریش توسط عایق رطوبتی گرین روف ورزیران
مزایای گرین روف یا بام سبز
- کاهش آلودگی هوا و دی اکسید کربن
- ایجاد عایق صوتی
- ترویج سلامتی
- ارتقای سود و ارزش دارایی
- تسهیل در فروش
- کاهش جزایر حرارتی
- افزایش بهره‌وری از فضاهای بلااستفاده
از جمله مزایای بام سبز، جذب آب باران، جذب غبار و آلودگی هوا و در نتیجه طراوت هوای اطراف و جذب آلودگی صوتی است. بام سبز می تواند بیش از 50% آب باران را برای استفاده بعدی خود حفظ کرده و از هدر رفتن آن جلوگیری کند. مازاد این آب نیز از طریق مسیرهای تخلیه از بام سبز خارج می شود. از نظر زیست محیطی، در صورتیکه بصورت گسترده بامهای سبز در فضای شهری اجرا شوند، با جذب دی اکسید کربن و تولید اکسیژن، موجب تصفیه و کاهش آلودگی خواهد بود. بر اساس مطالعات انجام شده توسط یک گروه تحقیقاتی در کانادا، 1.5 مترمربع گیاه به ارتفاع 40 سانتی متر، می تواند اکسیژن موردنیاز یک سال انسان را تامین کند. سطح گیاهان، ذرات معلق در هوا را جذب می کند سپس این ذرات توسط باران وارد لایه کاشت می شود.
مزیت دیگر بام سبز در مقایسه با بامهای سنتی، ذخیره انرژی و کاهش هزینه های گرمایش و سرمایش می باشد. رویش گیاه بر روی بامها موجب کاهش حرارت و دمای هوای اطراف بنا در تابستان شده و به دلیل قابلیت عایق سازی لایه های کاشت، از ورود گرمای بیرون به داخل ساختمان جلوگیری می کند. همین خاصیت عایق سازی بام سبز در زمستان باعث کاهش نیاز به انرژی گرمایی در داخل ساختمان شده و به ذخیره انرژی کمک می کند. با توسعه و گسترش بامهای سبز در مقیاس شهری، ابعاد گسترده صرفه جویی انرژی بخش دولتی و خصوصی، با توجه به بحران انرژی و آلودگی قرن حاضر می تواند در مقیاس جهانی مفید واقع شود. بهترین عایقهای رطوبتی مخصوص بام سبز توسط قیر اصلاح شده با پلیمر SBS تولید می شوند هرچند قیمت نهایی این نوع عایق رطوبتی بالاتر از عایق های رطوبتی معمولی مانند انواع ایزوگام است اما با توجه به اینکه از بهترین پلیمر اصلاح کننده قیر تهیه می شود، از ریشه دوانی گیاه در طول زمان جلوگیری می کند و توان تحمل سرما و انعطاف پذیری بسیار بالایی دارد. عایقهای رطوبتی مهم بام سبز مانند عایق ورزفلکس گرین روف ورزیران علاوه بر ویژگیهای ذکر شده دارای خاصیت مهم خود ترمیمی است که اطمینان بالایی را به اجرا کننده گان پروژه های بام سبز می بخشد.
از اثرات دیگر زیست محیطی بامهای سبز می توان به کاهش و تعدیل شدت آلودگی صوتی بخصوص در شهرهای بزرگ اشاره کرد. بام سبز به صورت عایق صوتی عمل کرده و قابلیت کاهش آلودگی صوتی را از طریق جذب امواج صوتی دارد. لایه کاشت بام سبز، فرکانسهای پایین و پوشش گیاهی آن فرکانسهای بالای اصوات را جذب کرده و شدت آنرا کاهش می دهد. در نتیجه این نوع بام ها بخصوص برای بناهایی که در مجاورت فرودگاه، بزرگراه ها، ایستگاه قطار، کارخانه ها و سایر مراکز صنعتی پر سروصدا هستند موثر عمل می کنند. طبق تحقیقات سازمان مسکن کانادا لایه کاشتی به عمق 12 سانتی متر قابلیت تعدیل 40 دسیبل آلودگی صوتی را دارد.